• Home
  • Dieta w powikłaniach cukrzycy

Dieta w powikłaniach cukrzycy

17 stycznia, 2020

Omówiliśmy już zagadnienia związane z żywieniem chorych na cukrzycę. Musisz jednak pamiętać, że cukrzyca niesie za sobą liczne powikłania, zarówno ostre, które rozwijają się bardzo szybko, jak i przewlekłe, które powstają nawet latami.

Jeśli któreś z powikłań już się u Ciebie rozwinęły, to automatycznie powinieneś też dostosować do nich swój sposób odżywiania. Często, jeśli stosujesz omówione już zasady żywienia, nie będą konieczne zbyt duże zmiany, ale może się też zdarzyć tak, że choroba będzie wymagała wprowadzenia nowych nawyków żywieniowych.

Na pierwszy ogień stawiamy Twoje serce i naczynia krwionośne. Niewyrównane, często zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi mocno odbija się na ich kondycji prowadząc do nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, zawału serca czy udaru mózgu.

Jeśli już rozwinęło się u Ciebie nadciśnienie tętnicze lub zdiagnozowano miażdżycę, to czas przeanalizować poniższe punkty i jeśli jeszcze nie wprowadziłeś tych zasad do swojego życia, to jest to dobry czas na zmiany.

PRAWIDŁOWA MASA CIAŁA

Masz kilka, kilkanaście lub może kilkadziesiąt kilogramów za dużo? Zapewne lekarz stawiając diagnozę cukrzycy powiedział Ci, że powinieneś schudnąć, ale mimo to tak się nie stało? Nie ma co robić sobie wyrzutów sumienia, czasu już nie zmienisz, ale możesz już teraz zacząć działać i wpłynąć na poprawę swojego stanu zdrowia. Jeśli sam nie wiesz jak się za to wszystko zabrać umów się na wizytę do dietetyka, który Ci w tym pomoże. Śledź także nasze kolejne artykuły, w których na pewno poruszymy ten temat. Pamiętaj, że modne w internecie diety często nie są odpowiednio zbilansowane i mogą wyrządzić Ci więcej krzywdy niż dać korzyści.

SOLI? NIE, DZIĘKUJĘ

Warto zwracać uwagę na dosalanie potraw, bo właśnie sól ma duże znaczenie we wzroście ciśnienia tętniczego krwi. Dziennie nie powinieneś przekraczać spożycia 1 łyżeczki (5g) soli (UWAGA – w tej ilości mieści się także sól, którą dodano już na etapie produkcji np. pieczywa, serów, wędlin itp., nie jest to tylko sól, którą dodatkowo dosypujesz do potrawy).

WYBIERAJ NATURALNIE

Unikaj w swojej diecie produktów przetworzonych, z dużą ilością soli i sztucznych dodatków. Znacznie lepszym wyborem będą własne posiłki, bo masz kontrolę, czego do nich używasz.

W związku z tym najlepszą opcją dla Ciebie będzie domowe gotowanie przy użyciu różnorodnych warzyw, owoców, kasz, makaronów, nasion, pestek, chudego nabiału, ryb czy mięs. Dla lepszego smaku pamiętaj o dodatku naturalnych przypraw i ziół. Możesz stworzyć własne mieszanki i zapomnieć o tych dostępnych w sklepach, które często na pierwszym miejscu w składzie mają właśnie sól. Postaw na te o dobrym działaniu czyli np. cynamon, czosnek, imbir, kolendrę czy kurkumę.

NIE KAŻDY TŁUSZCZ JEST ZŁY
Miałeś wykonane ostatnio badania krwi i okazało się, że wynik cholesterolu jest stanowczo za wysoki? To częste, w tej sytuacji wiele osób maksymalnie ogranicza ilość zjadanego tłuszczu i czeka na efekty. Nie jest to jednak najlepsze rozwiązanie, bo nie każdy rodzaj tłuszczu będzie Ci szkodził, a niektóre są bardzo ważnym elementem diety. Skup się na eliminacji tłuszczów trans, czyli tych obecnych np. w różnego rodzaju wypiekach, ciastkach, ciasteczkach. Pamiętasz o punkcie Wybieraj naturalne? No właśnie, w takim razie może lepszą opcją będzie porcja owoców zamiast ciasteczka do kawy? Albo domowe ciasto przygotowane z dobrych składników? Unikaj też tłuszczów nasyconych, to te, które w lodówce mają stałą konsystencję: masło, smalec, olej kokosowy, ale też ich źródłem będzie np. czerwone mięso i tłuste przetwory mleczne  jak żółty ser, śmietana. W zamian dodawaj do potraw odrobinę oliwy, oleju rzepakowego, siemię lniane, orzechy włoskie oraz pestki słonecznika i dyni.
DO MARSZU – START

Czyli ruch. Aktywność fizyczna na każdym etapie jest dla Ciebie dobra. Pomoże Ci m.in. w poprawie stężenia cholesterolu we krwi i kontroli glikemii. Chodź na codzienne spacery, a jeśli Twój lekarz nie będzie widział przeciwskazań zacznij także inne aktywności. Masz ogromny wybór: jazda na rowerze, gimnastyka, fitness, pływanie, nordic walking…

Jedną ze znanych i popularnych diet, która może się dobrze sprawdzić jest dieta śródziemnomorska, na czym ona polega?

1. Jadasz dużo warzyw i owoców

2. Wybierasz produkty zbożowe pełnoziarniste

3. Nie unikasz nasion roślin strączkowych – fasola, ciecierzyca, soczewica zawsze są w Twojej spiżarni. 100g jadane 4 razy w tygodniu może zmniejszyć ryzyko choroby niedokrwiennej serca

4. Z produktów pochodzenia zwierzęcego wybierasz umiarkowane ilości chudego nabiału, ryb, drobiu i owoców morza, a znacznie rzadziej czerwone mięso

5. Alkohol nie jest u Ciebie stałym elementem wieczoru, a jedynie czasami dodatkiem do posiłku (UWAGA jeśli stosujesz leki lub cierpisz na inne choroby, być może wtedy będziesz musiał całkowicie wykluczyć picie alkoholu i nawet lampka czerwonego wytrawnego wina raz w tygodniu będzie dla Ciebie szkodliwa)

6. Twoja potrawa jest skropiona oliwą lub posypana orzechami/pestkami, a nie pływa w tłuszczu. Masło na pieczywo? Ty wybierasz maczanie chleba w oliwie

7. Stawiasz na aktywność, a nie pasywność

To tylko kilka podstawowych porad, o których zapewne wiele razy słyszałeś, jednak jeśli wprowadzisz je do swojego codziennego dnia, to mogą dać ogromne efekty! Nie jest prawdą, że tylko stosując masę suplementów diety i różnych tricków poprawisz swoje zdrowie.

Wiesz już, które produkty wybierać, to teraz przetestuj szybki przepis na zupę. Możesz zjeść ją jako samodzielny posiłek np. kolację lub jako pierwsze danie na obiad, przygotowując dodatkowo np. pełnoziarnisty makaron lub kaszę z dodatkami.

POTRÓJNIE CZERWONA ZUPA – IDEALNA NA ZIMNE DNI
Przepis na 2 bardzo sycące porcje

Składniki:
1 cebula
2 ząbki czosnku
1 łyżka oliwy z oliwek
100g czerwonej soczewicy
1 papryka czerwona
500ml domowego wywaru warzywnego
1/2 papryczki chilli
1 cm korzenia imbiru
200g pomidorów (w zimie lepiej sprawdzą się z puszki, w lecie świeże)
jogurt naturalny do podania
przyprawy: pieprz czarny, bazylia suszona, kurkuma, słodka papryka, dla lubiących ostrzejsze
smaki pół łyżeczki pasty harissa

Wykonanie:

Na oliwie podsmaż posiekaną cebulę i czosnek, dodaj wypłukaną soczewicę, pokrojoną paprykę,
posiekaną papryczkę chilli i imbir i jeszcze chwilę podsmażaj.
Całość zalej wywarem i gotuj około 15 minut.
Pod koniec gotowania dodaj pomidory, gotuj 2-3 minuty i dopraw do smaku.
Podawaj z łyżką jogurtu naturalnego i świeżą bazylią.

Cały przepis:
621 kcal | B 34,0g | T 16,3g (2,8 WBT) | Wp 75,8g (7,9WW) | Błonnik 18,5

1 porcja:
310,5 kcal | B 17,0g | T 8,2g (1,4 WBT) | Wp 37,9g (3,9WW) | Błonnik 9,3g

Więcej informacji na temat cukrzycy znajdziesz w e-booku Ogarnij cukier oraz na naszym webinarze na portalu YouTube.
Artykuł powstał we współpracy z dietetykiem klinicznym mgr Weroniką Gajdzik w ramach cyklu #sięgnijpozdrowie

mgr Weronika Gajdzik – dietetyk kliniczny

Bibliografia:

  1. Bogdański P, Szostak WB, Cybulska B, Kłosiewicz-Latoszek L, Jarosz M. Żywienie w chorobach układu krążenia w: Grzymisławski M (red.) Dietetyka kliniczna. PZWL; 2019.
  2. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/mediterranean-diet/art-20047801 (dostęp: 13.01.2020)
  3. Kulczyński B, Gramza-Michałowska A. Znaczenie wybranych przypraw w chorobach sercowo-naczyniowych. Postepy Hig Med Dosw 2016; 70: 1131-1141.
  4. Parol D, Mamcarz A. Diety roślinne w kontekście chorób układu sercowo- naczyniowego. Folia Cardiol 2015; 10(2): 92–99.
Fundacja