• Home
  • Dieta w powikłaniach cukrzycy 2

Dieta w powikłaniach cukrzycy 2

31 stycznia, 2020

Jak już wiesz, chorując na cukrzycę jest większe ryzyko, że ucierpi na tym także Twój układ krążenia. Niestety nie tylko. Może to również pogorszyć stan Twoich nerek. Pamiętaj o regularnych kontrolach lekarskich i badaniach profilaktycznych, bo to właśnie one podpowiedzą Ci, kiedy najdzie kolejna potrzeba zmiany i wprowadzenia modyfikacji w Twoim codziennym jadłospisie.

A co robić, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia cukrzycowej choroby nerek?

Przede wszystkim musisz kontrolować i utrzymywać w granicach normy:

  • ciśnienie tętnicze krwi
  • stężenie glukozy we krwi
  • wartości parametrów profilu lipidowego

No i oczywiście musisz całkowicie zrezygnować z palenia papierosów (choć wierzymy, że jeśli paliłeś, to już to dawno zrobiłeś).

Stadia przewlekłej choroby nerek określa się na podstawie tzw. eGFR, czyli współczynnika przesączania kłębuszkowego. Nie musisz jednak znać tego podziału, to Twój lekarz stawiając diagnozę powie Ci, które stadium aktualnie Ciebie dotyczy.

Składnikami, na które będziesz musiał zwracać dużą uwagę są: białko, fosfor, sód i potas. Dobrze, jeśli przynajmniej na początku pójdziesz na wizytę u dietetyka. To on powie Ci, które produkty powinieneś ograniczyć, a których jadać więcej, a jeśli będziesz chciał, ułoży Ci także szczegółowy jadłospis dostosowany do potrzeb Twojego organizmu.

BIAŁKO

W pierwszych dwóch stadiach choroby ilość białka w Twojej diecie nie musi się różnić od diety osoby zdrowej. Jednak przy dalszych stadiach zapewne będziesz musiał je ograniczyć. Nie znaczy to jednak, że masz całkowicie zrezygnować z jedzenia mięsa, ryb, jajek albo mleka i jego przetworów. Wręcz przeciwnie, jednak musisz znacznie zmniejszyć ich ilość. Jak bardzo? Jest to sprawa indywidualna i najlepiej będzie, jeśli skonsultujesz się w tej sprawie ze specjalistą. Z ograniczeniem białka wiąże się także ograniczenie fosforu – są one zazwyczaj w tych samych produktach.

FOSFOR

W tym przypadku nie będzie wielu odrębnych zaleceń. Wybieraj produkty które mają najlepszy stosunek fosforu do białka, czyli jak najmniej fosforu na 1g białka np. białko jaja zamiast żółtka (tabele z zestawieniem dostępne w internecie). Ponadto fosfor znajdziesz także w słodkich napojach typu cola. Unikaj jadania serów żółtych i topionych, orzechów, konserw, wyżej wymienionych słodkich napojów i produktów mocno przetworzonych.

Aby zmniejszyć ilośc fosforu w mięsie możesz moczyć je w zimnej wodzie na godzinę przed gotowaniem. Wiesz, że mięso gotowane po pokrojeniu, a nie w jednym dużym kawałku także będzie miało mniej fosforu?

SÓD

Sód jest głównym składnikiem soli, a już z poprzedniego artykułu wiesz, że duże ilości soli znajdziesz przede wszystkim w produktach mocno przetworzonych. Unikaj wszelkich konserw, suchych wędlin, gotowych dań tylko do odgrzania. W zamian gotuj własne potrawy i przygotuj domową wędlinę z dodatkiem ziół. Co ważne, przestań dosalać potrawy. Nie próbuj także zamienić tradycyjnej soli na jej zamiennik, który w składzie ma dodatkową ilość potasu. O nim kilka słów poniżej.

POTAS

To kolejny składnik, który w czasie przewlekłej choroby nerek często trzeba ograniczyć. A w czym go znajdziesz? W bardzo wielu produktach, głównie owocach i warzywach, ale także mięsie, nasionach, orzechach, czekoladzie. Szczególnie bogate w potas są banany i pomidory (a w związku z tym także ketchup, koncentrat pomidorowy, sok i inne przetwory pomidorowe).

Jak zmniejszyć ilość potasu w warzywach? Możesz wprowadzić metodę podwójnego gotowania polegającą na wielokrotnym zmienianiu wody. Pokrój warzywa i zalej je wrzątkiem. Poczekaj mniej więcej pół godziny i odcedź je. Wypłucz dokładnie wszystkie warzywa po czym zalej je ponownie wodą i nastaw do gotowania. Po chwili odlej wodę, wypłucz warzywa i znów gotuj. Dobrze nadają się do tego ziemniaki, dynia, marchew, pietruszka i seler.

A jak stosowanie tych zaleceń będzie wyglądało w praktyce? Nie tak źle jak sobie wyobrażasz! Można stworzyć wiele pysznych potraw, które będą skomponowane według powyższych zasad.

Jesteś ciekaw? Możesz zjeść kanapki z pieczywa niskobiałkowego (w sklepach często dostępne na działach z żywnością dla diabetyków, chorych na fenyloketonurię lub celiakię) z twarogiem i rzodkiewkami; ziemniaki (podwójnie gotowane) z piersią z kurczaka i buraczkami; ryż basmati z cukinią i indykiem… Możliwości jest wiele.

My proponujemy także coś słodkiego, zapewne pamiętasz tę potrawę z dzieciństwa.

RYŻ Z DUSZONYM JABŁKIEM

40g ryżu basmati

1 jabłko

szczypta cynamonu

2 łyżki jogurtu naturalnego 1,5% tłuszczu

Ryż ugotuj według opisu na opakowaniu. Jabłko podduś w garnku i wymieszaj z ugotowanym ryżem. Dopraw cynamonem. Podaj z dodatkiem jogurtu.

1 porcja to:

248,7 kcal | B 5,6g | T 1,5g | Wp 48,5g (4,8 WW) | Fosfor 117,7mg | Potas 344,9mg

Jeśli jesteś leczony za pomocą dializ, to Twoje żywienie będzie różniło się od zasad przedstawionych wyżej. O tym już w następnym artykule, także śledź naszą stronę!

Więcej informacji na temat cukrzycy znajdziesz w e-booku Ogarnij cukier oraz na naszych webinarach na portalu YouTube.
Artykuł powstał we współpracy z dietetykiem klinicznym mgr Weroniką Gajdzik w ramach cyklu #sięgnijpozdrowie

mgr Weronika Gajdzik – dietetyk kliniczny

Bibliografia:
  1. Araszkiewicz A, Bandurska-Stankiewicz E, Budzyński A i wsp. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna. 2019; 5(1): 1-100.
  2. Kaczkan M, Bienias A, Małgorzewicz S. Realizacja założeń diety niskofosforanowej a ukryte źródła fosforu. Forum Nefrologiczne. 2018; 11(1): 15-23.
  3. Małgorzewicz S, Ciechanowski K, Kozłowska L i wsp. Zasady żywienia w przewlekłej chorobie nerek — stanowisko Grupy Roboczej Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego. Forum Nefrologiczne 2019; 12(4): 240–278.
  4. Małgorzewicz S. Żywienie w chorobach nerek w: Grzymisławski M (red.) Dietetyka kliniczna. PZWL; 2019.
Fundacja