Zespół naukowy Fundacji Badań i Rozwoju Nauki sprawdza, czy przy pomocy prostego pobrania krwi od pacjenta i analizie aktywności genów w komórkach krwi obwodowej można znaleźć jakiś marker, który podpowiedziałby nam, że istnieje ryzyko wystąpienia takiej reakcji lub taka reakcja już się rozpoczęła.

Cukrzyca charakteryzuje się głównie podwyższonym poziomem cukru we krwi, wynikającym z zaburzenia w wydzielaniu i funkcjonowania insuliny. Jest to choroba przewlekła, na którą cierpią dziś 3 miliony Polaków, z czego 200 tysięcy to pacjenci z cukrzycą typu 1. Cukrzyca jest coraz częściej diagnozowana nie tylko w Polsce. Szacuje się, że na świecie jest około 400 milionów chorych, a według danych Światowej Organizacji Zdrowia  do 2040 roku ich liczba wzrośnie do 640 milionów!

Celem badania jest ocena ekspresji genów, zachodzących we krwi obwodowej pacjentów z cukrzycą typu 1 oraz u pacjentów po przeszczepieniu trzustki. Powołany przez naszą Fundację zespół specjalistów dąży do tego, aby znaleźć skuteczniejsze metody szybkiej diagnozy cukrzycy typu 1. Zdecydowanie ułatwi to wcześniejsze wykrycie choroby. Liczymy również, że uzyskane przez naukowców wyniki  przyczynią się do poprawy procesu leczenia osób cierpiących na to schorzenie, ale również pozwolą na uniknięcie groźnych powikłań.

Jeśli badania przyniosą oczekiwane wyniki, w przyszłości ten sposób diagnozy byłby ogólnodostępny – a co za tym idzie – rozpoznanie cukrzycy byłoby o wiele prostsze.

Wyniki badania zostały zaprezentowane i nagrodzone na konferencji American Transplant Congress w Seattle.

Głównym powodem zachorowań na cukrzycę typu 1 jest niedobór produkowanej w trzustce insuliny, która odgrywa kluczową rolę w metabolizmie węglowodanów, białek i lipidów. Jest to wynik reakcji organizmu, który rozpoznaje komórki produkujące insulinę jako wrogie bakterie i zaczyna je niszczyć przy pomocy białych ciałek krwi i przeciwciał.

Pomimo licznych badań wielu grup naukowych na całym świecie, wciąż nie do końca znane są procesy zapoczątkowujące reakcję immunologiczną, która w konsekwencji doprowadza do zniszczenia wszystkich komórek beta, czyli komórek produkujących insulinę. Aby się tego dowiedzieć, niezbędna jest dokładna analiza na poziomie komórkowym, co może pozwolić lepiej zrozumieć cukrzycę oraz przemiany, które zachodzą w organizmie pacjentów. Zespół naukowy Fundacji Badań i Rozwoju Nauki sprawdza, czy przy pomocy prostego pobrania krwi od pacjenta i analizie aktywności genów w komórkach krwi obwodowej można znaleźć jakiś marker, który podpowiedziałby nam, że istnieje ryzyko wystąpienia takiej reakcji lub taka reakcja już się rozpoczęła. Takie badanie pozwoliłoby na wykrywanie cukrzycy zanim dojdzie do zaprezentowania się objawów – czyli zanim de facto dojdzie do zniszczenia komórek beta – co dałoby czas na wczesne leczenie i zatrzymanie cukrzycy. Ponadto mógłby być to marker, który przydałby się do monitorowania czynności przeszczepionej trzustki lub wysp trzustkowych  po transplantacji.

Badania zostały zrealizowane przy wsparciu finansowym Eppendorf Poland sp. z o.o. Nasza współpraca to dowód na to, że firma odpowiedzialna społecznie może z powodzeniem wspierać rozwój polskiej nauki. Wspólnymi siłami dokonujemy przełomu w świecie medycyny.

Od lewej: dr hab. med. Michał Wszoła oraz Prezes Eppendorf Maciej Dąbrowski